Doç. Dr. Kahraman Coşansu
Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)

Yüksek tansiyon tıp dilinde hipertansiyon olarak ifade edilmektedir. Hipertansiyon nedir ve nedenleri nelerdir soruları hastalar tarafından sıklıkla araştırılmaktadır. Aşırı tuz tüketimi ve hareketsiz yaşam tarzı hipertansiyona yol açabilmektedir. Kan basıncının kısa vadede artması herhangi bir belirtiye sebep olmadığından 40 yaş üstü grupta zaman zaman kontrol edilmelidir. 

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Nedir?

Hipertansiyon vücutta kanın yüksek basınca maruz kalmasına neden olan bir sağlık durumudur. Kan basıncı, kalp atarken kanı vücuttaki bölgelere pompaladığındaki basıncı ifade etmektedir.

Yüksek tansiyon, 120/80 mmHg’den yüksek olarak tanımlanmaktadır. Bu durum zaman içinde kalp, beyin ve aynı zamanda böbrek gibi organların hasar görmesine neden olabilmektedir.

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Tanısı Nasıl Koyulur?

Hipertansiyon tanısı, kan basıncı ölçümü yapılarak konulmaktadır. Kan basıncı ölçümü, bir kan basıncı ölçer ile yapılmaktadır. Bu araç, bir bilezik ya da bandaj şeklinde bir cihazdır ve vücudun bir bölgesine yerleştirilir. Kan basıncı ölçümü genellikle birkaç kez tekrar edilir ve ortalama değer alınır.

Yüksek tansiyon tanısı, ölçülen kan basıncının sürekli olarak 140/90 mmHg veya daha yüksek olması halinde konulmaktadır.

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Nedenleri Nelerdir?

Hipertansiyon sebepleri aşağıdaki gibidir:

  • Yaş
  • Stres
  • Genetik yatkınlık
  • Aşırı kilo veya obezite
  • Böbrek hastalıkları
  • Sigara ve alkol kullanımı
  • Düşük potasyum, yüksek sodyum alımı
  • Diğer sağlık sorunları (Diyabet, tiroid gibi)

Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?

Yüksek tansiyon belirtileri aşağıdaki gibidir:

  • Baş ağrısı
  • Kulak çınlaması
  • Yorgunluk veya halsizlik
  • Burun kanaması
  • Göz problemleri
  • Bulantı veya kusma
  • Nefes darlığı (Dispne)

Yüksek Tansiyonun Çeşitleri Nelerdir?

Hipertansiyon çeşitleri aşağıdaki gibidir:

  • Sistolik hipertansiyon (Büyük Tansiyon): Kalp atarken kanı pompaladığı zaman oluşan basıncı ifade etmektedir. Bu çeşit hipertansiyon genellikle 140 mmHg veya daha yüksek olarak tanımlanır.
  • Diyastolik hipertansiyon (Küçük Tansiyon): Kalp atım arasındaki zamanda oluşan basıncı ifade etmektedir. Bu çeşit hipertansiyon genellikle 90 mmHg veya daha yüksek olarak tanımlanır.

Yüksek Tansiyonu Tetikleyebilecek Rahatsızlıklar Nelerdir?

Hipertansiyonu tetikleyebilecek rahatsızlıklar aşağıdaki gibidir:

  • Diyabet
  • Böbrek hastalıkları
  • Adrenal bezlerin ürettiği hormonlar
  • Aşırı kilo veya obezite
  • Tiroid hastalıkları
  • Uyku apnesi

Yüksek Tansiyondan Kaynaklı Oluşabilecek Problemler Nelerdir?

Hipertansiyon zaman içinde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Bu sorunlar aşağıdaki gibidir:

  • Kalp hastalıkları: Hipertansiyon, kalp krizi veya inme riskini artırmaktadır.
  • Beyin hastalıkları: Beyin damarlarının tıkanmasına veya genişlemesine neden olabilmektedir.
  • Böbrek hastalıkları: Böbreklerin işlevini bozabilmekte ve böbrek yetmezliğine neden olabilmektedir.
  • Göz hastalıkları: Göz hastalıklarına neden olabilmektedir.
  • Ateroskleroz: Damarların iç yüzeyinde yer alan plak oluşumuna neden olmaktadır.
  • Düşük doğum ağırlığı: Hamilelik sırasında düşük doğum ağırlığına neden olabilmektedir.
  • Çeşitli diğer sağlık problemleri: Hipertansiyon, diğer birçok sağlık sorununa neden olabilmektedir. (Depresyon gibi)

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Tedavisi

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Tedavisi Nasıldır?

Hipertansiyon tedavisi planı birçok faktöre göre değişkenlik göstermektedir. Ancak, genellikle ilk olarak hayat tarzı değişiklikleri önerilmektedir:

  • Düzenli egzersiz yapmak
  • Sağlıklı bir diyet izlemek
  • Sigara içmemek veya sigarayı bırakmak
  • Alkol tüketimini sınırlamak
  • Aşırı kilo veya obezite varsa, kilo vermek

Eğer hayat tarzı değişiklikleri yapılmasına rağmen tansiyon hala yüksekse, ilaç tedavisi önerilmektedir. En sık kullanılan ilaçlar ACE inhibitörleri, beta blokerleri, calcium kanal blokerleri, ARB, aldesteron antagonistleri ve diüretiklerin bir kombinasyonudur.

Eğer ilaç tedavisi bile hipertansiyonu kontrol altına alamıyorsa, diğer tedavi seçenekleri de dikkate alınabilmektedir.

Yüksek Tansiyon Nasıl Düşürülür?

Hipertansiyon kişiye özel olarak planlanmış bir tedavi ile düşünülmelidir. Yukarıda da bahsedildiği gibi öncelikle yaşam tarzı değişiklikleri yapılmalıdır, sonrasında gerekli ise diğer tedavi seçeneklerine başvurulmalıdır.

Sık Sorulan Sorular

    Ölçüm genellikle manuel tansiyon aleti veya elektronik bir alet kullanılarak yapılmaktadır.
  • Öncelikle ölçüm yapılacak olan el veya kol, yatay bir yerde ve rahat bir şekilde yerleşmiş olmalıdır.
  • Daha sonra tansiyon aleti kullanılarak ölçüm yapılmalıdır.
  • Ölçüm sırasında kalp atışının hızı ve sesinin kaydedilmesi gerekmektedir.
  • Ölçümün sonunda ölçülen tansiyon değerleri (sistolik ve diyastolik) gösterilmektedir.
  • Ölçüm sadece bir anlık değerdir ve aynı kişide farklı zamanlarda farklı sonuçlar verebilmektedir. Bu nedenle ölçümün yapıldığı sırada dikkatli olunmalıdır. Aynı zamanda ölçümlerin tekrar edilmesi önerilmektedir.

    Tansiyon değerleri genellikle yükselir ve yaş ilerledikçe artar. Yaşa göre değerler aşağıdaki gibi olmalıdır:
  • Ergenler ve yetişkinler (18-59 yaş): Ergenler ve yetişkinler için ideal tansiyon değeri 120/80 mmHg'dir.
  • Yaşlılar (60 yaş ve üstü): Yaşlılar için ideal değer 130/80 mmHg'dir.

    Yüksek tansiyonu ilaçsız düşürmek için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz:
  • Sağlıklı beslenme
  • Düzenli egzersiz yapmak
  • Sigara içmemek ve alkol alımını azaltmak
  • Kilo vermek
  • Stresi azaltmak
  • Yaşam tarzınıza dikkat ederek sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeniz halinde tansiyonu ilaçsız olarak düşürebilmeniz mümkündür. Ancak bazı durumlarda diğer tedavi yöntemlerine başvurulması gerekebilmektedir. Bu duruma doktorunuz karar verecektir.

    Tansiyon değerleri genellikle yükselir ve yaş ilerledikçe artar. Yaşa göre değerler aşağıdaki gibi olmalıdır:
  • Ergenler ve yetişkinler (18-59 yaş): Ergenler ve yetişkinler için ideal tansiyon değeri 120/80 mmHg'dir.
  • Yaşlılar (60 yaş ve üstü): Yaşlılar için ideal değer 130/80 mmHg'dir.

    Tansiyonu hızlı bir şekilde düşürmek için birkaç yöntem mevcuttur. Ancak, tansiyonun hızlı düşürülmesi genellikle ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Bu nedenle doktor gözetimi altında yapılmalıdır.
  • İlk olarak, tansiyonu hızlı düşürmek için antihipertansif ilaçlar kullanılabilmektedir. Bu ilaçlar tansiyonu hızlı bir şekilde düşürerek, kan basıncını düzenler.
  • Tansiyonu hızlı düşürmek için uygulanan bir diğer yöntem ise medikal bir müdahaledir. Bu işlemler arasında intravenöz ilaçlar kullanılmaktadır.
  • Unutmayın ki, tansiyonun hızlı şekilde düşürülmesi sadece acil durumlarda ve doktorun gözetimi altında yapılmalıdır. Ayrıca tansiyonu düşürmek için ilaç kullanmak yerine; sağlıklı beslenilmeli, düzenli egzersiz yapılmalı, sigara kullanılmamalı ve alkol alımı azaltılmalıdır.

    Sık sık tansiyon ölçmek genellikle zararlı değildir. Ancak, ölçüm sırasında uyulması gereken bazı kurallar vardır. Örneğin, ölçüm yapmadan önce 30 dakika boyunca rahat olmanız ve sakin kalmamanız önerilmektedir. Ayrıca, tansiyon ölçümünün yapılması için en uygun zaman sabah saatleridir.

Hastalıklar, Tedavi ve Tanı için İletişime Geçiniz. İletişim

Bizi Arayın

Randevu Al

WhatsApp

Randevu Al