Senkop (Bayılma)

Senkop (Bayılma)

Senkop, kısa süreli bilinç kaybı veya bayılma durumudur. Genellikle beyne yeterli oksijen gitmemesi sonucu oluşur ve çeşitli nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Her yaşta görülebilmekte ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Bu nedenle, senkop ataklarının nedenini belirlemek ve uygun tedaviyi uygulamak önemlidir.

Senkop (Bayılma) Nedir?

Senkop, kısaca bilinci kaybetme veya bayılma durumudur. Birçok farklı nedenden dolayı meydana gelebilmektedir. Bu durum, geçici olarak kan akışının azalması veya beyne yeterli oksijenin gitmemesi sonucu oluşmaktadır.

Senkop (Bayılma) Belirtileri Nelerdir?

Senkop belirtileri şunları içerebilir:

• Baş dönmesi veya sersemlik hissi
• Bulanık görme veya görme kaybı
• Kulaklarda çınlama veya uğultu hissi
• Terleme
• Kalp atışlarında hızlanma veya yavaşlama
• Solukluk
• Mide bulantısı veya kusma hissi

Bayılma Nedenleri Nelerdir?

Senkop, aniden ortaya çıkan ve genellikle kısa süreli bilinç kaybı ile karakterize olan bir durumdur. Bazı yaygın nedenleri aşağıdaki gibidir:

• Düşük kan basıncı: Kan basıncı düşüklüğü, yeterli kan akışının organlara ve beyne ulaşmamasına neden olmaktadır. Bunun sonucunda beyin fonksiyonları geçici olarak etkilenebilir ve bayılma ortaya çıkabilmektedir.
• Kalp sorunları: Kalp hastalıkları -özellikle kalp ritim bozuklukları, kalp yetmezliği veya kalp kapakçığı hastalıkları- kan akışını etkileyebilmekte ve bayılmaya neden olabilmektedir.
• Düşük kan şekeri: Şeker hastaları, insülin kullanımındaki hatalar veya açlık nedeniyle düşük kan şekeri seviyelerine maruz kalabilirler. Bu durum da bayılma riskini artırabilmektedir.
• Anemi: Vücutta yeterli sayıda sağlıklı kırmızı kan hücresi yoksa oksijen taşınması zorlaşabilmekte ve beyin fonksiyonları etkilenebilmektedir.
• Nörolojik bozukluklar: Epilepsi, inme, migren veya Multiple Skleroz gibi nörolojik bozukluklar da senkop nedeni olabilmektedir.

Bayılma Nasıl Teşhis Edilir?

Senkopun teşhisi, tıbbi bir değerlendirmeden geçerek yapılmaktadır. Doktorunuz, sağlık geçmişinizi ve semptomlarınızı değerlendirir. Fiziksel muayene, elektrokardiyografi (EKG), kan testleri ve diğer tıbbi testler gibi yöntemleri kullanarak bayılmanın altında yatan nedeni belirler. Tedavi, altta yatan nedenin tespit edilmesine bağlı olarak değişiklik gösterir.

Senkop (Bayılma) Vücutta Neleri Etkiler?

Bayılma yaşayan bir kişide aşağıdaki etkiler görülebilmektedir:

• Bilinç kaybı
• Solukluk
• Terleme
• Düşme riski

Senkop (Bayılma) Çeşitleri Nelerdir?

Bayılma (Senkop) çeşitleri aşağıdaki gibidir:

• Anginanın oluşturduğu senkop: Angina pectoris sonucu gelişen bayılma nöbetleridir.
• Karotis sinus senkopu: Beyne kan götüren önemli bir damar olan ve boyunda bulunan karotis arterin 2’ye ayrıldığı yere karotis sinüs denir. Burası basıya uğrarsa kalp hızında yavaşlama ve/veya kan basıncında düşme olur. Bu çoğunlukla bir probleme neden olmaz fakat bazı hastalarda bu basıya cevap aşırı olabilmektedir. Bunun sonucunda da ani bilinç kaybı meydana gelebilmektedir.
• Defekasyon senkopu: Bağırsak hareketleri sırasında veya dışkılama sırasında meydana gelen bayılma nöbetleridir.
• Histerik senkop: Ani endişe, heyecan veya stres nedeniyle meydana gelen senkoptur.
• Öksürük senkopu: Öksürük atağını takiben ortaya çıkan ani bilinç kaybıdır.
• Miksiyon senkopu: İdrar yapma sırasında oluşan ani bilinç kaybıdır. Sıklıkla gece idrarını yapmak için uyanan erkeklerde görülmektedir. Nedeni kesin olarak bilinmemektedir.
• Yutkunma senkopu: Yutmaya eşlik eden senkoptur. Kalp ve yemek borusu hastalıklarıyla ilişkili olabilmektedir. Ancak sağlıklı bireylerde de görülebilmektedir.
• Sebebi bilinmeyen senkop: Bayılma vakalarının üçte birini oluşturmaktadır. Bu vakaların çoğunda bayılma atağı bir kez olur ve hasta ataktan hemen toparlanmaktadır.

Senkop Tedavisi Nasıl Yapılır?

Senkop tedavisi, altta yatan nedenin tespit edilmesine ve tedavi edilmesine bağlıdır. Tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir:

• İlaç tedavisi ya da kullanılan ilaçların uzman bir doktor tarafından gözden geçirilmesi, gerekli durumlarda yeniden değerlendirme ve değişiklik yapılması
• Kan dolaşımının sağlıklı olmasını sağlamak amacıyla kompresyon çorapları giymek
• Sağlıklı ve düzenli bir beslenme planı uygulamak
• Ayağa kalkarken dikkatli olmak
• Senkop atağına neden olan çeşitli tetikleyicilerden kaçınmak
• Kalp hastalığı varlığında doğru tedavi planına sadık kalmak
• Kalp atış hızını düzenlemek
• İmplante edilebilir bir kardiyoverter defibrilatör (ICD) gerekli durumlarda doktor tarafından implante edilebilmektedir. Bu cihaz ile nabız ve kalp ritmi sürekli olarak izlenmekte ve anormal ritim varlığında otomatik müdahale edilmektedir.